‘Lastig, Fries. Ik zit met een lastige vraag.’
‘Voor de dag ermee, Koekoek.’
‘Hoe komt het toch dat de westerse wereld in rep en roer is als er twaalf medewerkers van Charlie Hebdo en twee agenten in Parijs vermoord worden, terwijl we niet wakker liggen van een bericht dat Boko Haram tegelijkertijd  honderd mensen vermoord heeft. Dat krijgt niet meer dan één regeltje in datzelfde Journaal.
Wat is het verschil? Komt het geweld te dichtbij? Zijn de dagelijkse berichten van bloedige aanslagen een ver-van-mijn-bedshow? Zijn we er immuun voor geworden? Zijn de slachtoffers onbekend, dus onbemind?
Komt het omdat onze vrijheid van meningsuiting in het gedrang komt? Maar dat is toch niet de eerste keer? Zelfs toen westerse journalisten als een varken de strot werd afgesneden, gingen we niet massaal de straat op.
Wat is het verschil, Fries?’
‘Ik ben geen socioloog of psycholoog, Koekoek. Ik moet je het antwoord schuldig blijven. Misschien komt het omdat wij in onze samenleving geen antwoord hebben op dit voor ons zo geniepig geweld. Op jongelui die radicaliseren en waarvan wij niet weten wat we ermee aan moeten of hoe we dit moeten voorkomen.
Ik zie een paar zaken bij elkaar komen. Mevrouw leest momenteel veel over de ‘Gouden Eeuw’ van Andalusië waar een bloeiende moslimsamenleving bestond. Drie godsdiensten leefden er, min of meer, vreedzaam naast elkaar.
Michel Houellebecq komt met een nieuw boek, waarmee hij de toekomst duidt. In 2022 wordt President Hollande opgevolgd door een charismatisch moslimpresident. Hij islamiseert de Franse samenleving. Fictief, zul je misschien zeggen. Toch zie ik golfbewegingen in de geschiedenis.’
‘Wil je daarmee zeggen, Fries, dat we de kerken moeten ombouwen tot moskeeën in plaats van schaatsparadijs of rocktempel? Zoals in het Spanje van de veertiende en vijftiende eeuw moskeeën werden verbouwd tot katholieke kathedralen.’
‘Nee, wat ik wil zeggen is, dat niet alles vanzelfsprekend is in ons cocon. Dat waarden en normen veranderen, dat de wereldorde verandert. En dat wij daar mee te dealen hebben. En dat het niet helpt om de andere kant op te kijken of te denken dat het elders gebeurt. Nee, het elders komt hier naar toe. Naar onze veilige grond. Waar we jarenlang aardappels verbouwden en waar ons zwartbont graasde. En dat is mijn lastige antwoord, Koekoek.’
‘Ik snap ‘m, Fries. Ik denk dat ik mijn potlood maar eens ga slijpen.’

Januari 2015